Ani Tepki Vermenin Ve Tepkiyi Kontrolde Zorlanmanın İç Yüzü


"Amigdala Hijacking" dedikleri bir olay var. Panik anlarında korkma, heyecanlanma gibi duygusal tepki verme ile ilgili. Aynı zamanda bize beynin çalışması ile ilgili fikir veriyor. Beyinde işlerin nasıl gözlemlenebilen mantıksal bir düzene göre yürüdüğünü görüyoruz.



Thalamus bir hava trafik yöneticisi gibi çalışıyor.

Normal Durum:

Dışardan görsel bir uyarıcı geliyor. Thalamus bunu cortexe gönderiyor. Cortex beynin düşünen kısmı. Cortex sinyali işliyor ve örneğin diyor ki “bunda heyecanlanma gerek”. Bu sinyal amigdalaya gönderiliyor. Amigdala his ve hareket üretmek üzere hormon salgılıyor.

Anormal Durum (Örneğin Amigdala Hijacking Durumu):

Thalamus bu sefer sinyali cortexe göndermiyor. Doğrudan amigdalaya gönderiyor. Amigdala daha önce kaydedilmiş paternlere göre hızla tepki veriyor. (Sistem düşünmeye zaman bırakmıyor yani, düşünme devre dışı)
Bu bazen yaşam kurtarır. Ama genelde istenmeyen sözler söylemeye, şiddetle tepki vermeye neden olur.

Beynin ilgili noktalarının elektrokimyasallarla dolu olduğu ve sonuç olarak beynin hijack olmuş olduğu durum. Örneğin oldukça sinirli olunan bir hal. Ve bu kolay geçmez. Artık hiç sinirli değilim diyerek sinirden kurtulunmaz. Çünkü biyokimyasal etki var. Ancak beyin her zaman bu biyokimyasal seviyede durmaz. Bir süre sonra hormonlar kanda normal seviyelerine gelir.

Ondan önce de eğer paternler(önceden ezberlenmiş tepkiler) üzerinde pratik yapılırsa etki minimize edilebilir. Yani öyle bir anda nasıl bir tepki vermen gerektiği üzerinde kafa yorduğunda, eğitim aldığında (askerdeki gibi) amigdalanın otomatik tepkilerini istenen yönde geliştirmiş olursun.

Comments

Popular Posts